Η Εργαλειοθήκη WORK4PSY (μέρος Α’): Υπηρεσίες Σταδιοδρομίας για νέους NEET με προβλήματα ψυχικής υγείας (pdf) >>
Η εργαλειοθήκη που δημιουργήθηκε παρέχει στους επαγγελματίες ψυχικής υγείας, στους συμβούλους σταδιοδρομίας, στους ΝΕΕΤ και στους άτυπους φροντιστές τους, στους τοπικούς φορείς και αρχές και σε όλα τα άλλα ενδιαφερόμενα μέρη τις απαραίτητες γνώσεις και τα διαδραστικά εργαλεία συμβουλευτικής σταδιοδρομίας, προκειμένου να ενισχυθεί η ένταξη των ΝΕΕΤ στην εργασία και την εκπαίδευση.
Η εργαλειοθήκη προσφέρει πληροφορίες και κατευθυντήριες γραμμές σε διάφορες θεματικές ενότητες που έχουν επιλεγεί για να βοηθήσουν και να υποστηρίξουν όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη και να ευαισθητοποιήσουν. Τα εργαλεία και οι δραστηριότητες που περιλαμβάνονται στην εργαλειοθήκη είναι πρακτικά, εύχρηστα και προσανατολισμένα σε κάθε ομάδα-στόχο.
Η εργαλειοθήκη WORK4PSY(μέρος Β’): Το μοντέλο παρέμβασης WORK4PSY (pdf) >>
Το μοντέλο Work4Psy για τους ΝΕΕΤ με προβλήματα ψυχικής υγείας βασίζεται στα θεωρητικά πλαίσια του κοινωνικού κονστρουκτιβισμού και της αφηγηματικής προσέγγισης και δανείζεται στοιχεία και χαρακτηριστικά από το πλαίσιο της Υποστηριζόμενης Απασχόλησης, ιδίως το μοντέλο IPS και το μοντέλο εργασιακής αποκατάστασης της PEPSAEE για λήπτες υπηρεσιών ψυχικής υγείας.
Το μοντέλο δίνει έμφαση στην έγκαιρη παρέμβαση, τη συμβουλευτική για τα οφέλη και τη συνεργασία με μια διεπιστημονική ομάδα ψυχιάτρων, ψυχολόγων και κοινωνικών λειτουργών. Επικεντρώνεται στη δημιουργία νοήματος και στη συν-κατασκευή ενός επαγγελματικού εαυτού μέσω της δέσμευσης και της ενεργού συμμετοχής τόσο από την πλευρά των NEETs όσο και από την πλευρά του συμβούλου σταδιοδρομίας. Η δικτύωση, οι συνεργασίες και η ενεργός συμμετοχή των άτυπων φροντιστών καθώς και η υποστήριξή τους, αποτελούν σημαντικά στοιχεία του προτεινόμενου μοντέλου.
Ομάδες εστιασμένης συζήτησης (focus groups)
Γιατί ομάδες εστιασμένης συζήτησης
Η χρήση των ομάδων εστιασμένης συζήτησης επιλέχθηκε προκειμένου να συγκεντρωθούν σε μεγαλύτερο βάθος δεδομένα σχετικά με τις πεποιθήσεις, τις απόψεις, τις αντιλήψεις, τις στάσεις και τα συναισθήματα των ομάδων-στόχων. Οι ομάδες αυτές αποτέλεσαν ένα εξαιρετικά πολύτιμο εργαλείο για τη διερεύνηση των αναγκών των τεσσάρων ομάδων-στόχων του έργου WORK4PSY.
Οι ομάδες διεξήχθησαν στην Πολωνία, την Ιταλία, την Ελλάδα και τη Γερμανία κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2020.
Μεθοδολογία
Ερευνητικά ερωτήματα / κύρια θέματα
Αφετηρία της θεματολογίας των ομάδων εστίασης ήταν τα αποτελέσματα της βιβλιογραφικής ανασκόπησης καθώς και η εμπειρογνωμοσύνη των εταίρων. Τα ερωτήματα/θέματα σχεδιάστηκαν για να: (α) να διερευνούν τα θέματα στα οποία εστιάζει το WORK4PSY και να παρέχουν συγκεκριμένα δεδομένα, β) να είναι επαρκώς ενδιαφέροντα, γ) να είναι συναφή με τους συμμετέχοντες και δ) να είναι ανοικτά, ώστε να οδηγήσουν σε απαντήσεις σε βάθος και πλούσια δεδομένα. Όσον αφορά τα παραπάνω, τα τέσσερα θέματα που θεωρήθηκαν σχετικά ήταν τα εξής:
- Σημασία της εργασίας και της σταδιοδρομίας γενικά
- Υπάρχουσες υπηρεσίες σταδιοδρομίας
- Δυσκολίες που αντιμετωπίζουν
- Βοήθεια που χρειάζονται
Σε αυτές τις αναλύσεις έγινε σύνθεση και τα αποτελέσματα συνοψίζονται ως εξής για κάθε κύριο θέμα:
- Η σημασία της εργασίας και της σταδιοδρομίας γενικά συνοψίζεται σε αυτά τα κύρια θέματα:
- Η εργασία θεωρείται σημαντικό στοιχείο της ψυχοκοινωνικής αποκατάστασης των ΜΗ NEETs
- Η εργασία θεωρείται μέσο για την ανάκαμψη και την αυτοανάπτυξη
- Η εργασία έχει απτή (αυτονομία, ασφάλεια, δομή) και άυλη (υπαρξιακές αξίες) αξία
Τα κύρια θέματα που προέκυψαν για το θέμα των υφιστάμενων υπηρεσιών σταδιοδρομίας ήταν:
- Υπάρχουν αρκετοί οργανισμοί που προσφέρουν υποστήριξη και διαθέτουν επαρκή χρηματοδότηση, αλλά το σύστημα είναι πολύ περίπλοκο, οι νέοι δεν ενημερώνονται για τις προσφερόμενες υπηρεσίες και υπάρχει έλλειψη δικτύωσης και συνεργασίας
- Υπάρχει περιορισμένος αριθμός οργανώσεων που προσφέρουν στήριξη, περιορισμένη πληροφόρηση σχετικά με αυτές, έλλειψη προσανατολισμού και έγκαιρων παρεμβάσεων
- Το στίγμα και η έλλειψη ευαισθητοποίησης αποτελούν εμπόδιο στη χρήση υπηρεσιών που υποστηρίζουν τη διαδικασία ένταξης στην εργασία
Οι δυσκολίες που ανέφεραν οι ομάδες-στόχοι ότι αντιμετωπίζουν μπορούν να συνοψιστούν κυρίως σε τέσσερα θέματα:
- Στίγμα και έλλειψη ευαισθητοποίησης
- Προβλήματα στην αγορά εργασίας και οργανωτικά προβλήματα
- Μη ικανοποίηση των ειδικών αναγκών των ΝΕΕΤ με προβλήματα ψυχικής υγείας
- Έλλειψη έγκαιρων/ πρώιμων παρεμβάσεων
Η απαιτούμενη βοήθεια μπορεί να συνοψιστεί σε τρεις διαστάσεις:
- Συστημικές και θεσμικές αλλαγές που πρέπει να προωθηθούν
- Προληπτικές και έγκαιρες παρεμβάσεις που πρέπει να καθιερωθούν
- Μετατόπιση της έμφασης των παρεμβάσεων προς μια προσέγγιση των δυνατοτήτων